Filozofia Lean Management (LM) zajmuje się zagadnieniem prowadzenia działalności gospodarczej tak by w sposób szybki i elastyczny reagować na wyzwania zmieniającej się ekonomii. Wszystko zaczęło się w Japonii w zakładach Toyoty. Poprzez zdefiniowanie Just-In-Time w sferze produkcji, która to metodologia właściwie odczytana wyjaśnia wszystko (produkcja i wysyłka na czas, tylko i wyłącznie zamówionej/niezbędnej ilości wyrobów) oraz techniki Kanban, która odwróciła tradycję planowania produkcji z „push” na „pull” doprowadzono do powstania Lean Production. To już było coś więcej niż tylko metodyka postępowania – powstała filozofia działania. Uzupełnieniem dla niej było zainicjowane w USA przez Eljahu Goldratta metodologii „Continuous Improvement” czyli systemowego podejścia do zagadnienia odpowiednich reakcji na kolejne wyzwania/bariery pojawiające się w działalności biznesowej.
LM zakłada pełną satysfakcję klientów, a więc produkcja tylko na zamówienie, zasoby zorganizowane w gniazda/linie są ukierunkowane na wyroby, a nie ich wydajność. Minimalizacja ilości partii wyrobów, skracanie czasów uzbrojenia, praca zespołowa, inspekcja na stanowisku pracy, natychmiastowe rozwiązywanie zaistniałych problemów to następne składniki oszczędzające środki i zasoby. Metodologia ta pozwala na znaczne oszczędności. Twierdzi się, że można skrócić cykle produkcyjne o 70%, zredukować zapasy o 50% zwiększając jednocześnie poziom serwisu klientów, zwiększyć zdolność produkcyjną o 50% przy dotychczasowej powierzchni, utrzymać bądź zwiększyć Throughput (ilość wygenerowanych środków finansowych), gdy ilość personelu pośrednio produkcyjnego zmniejszy się o 50% a bezpośredniego o 10%.
Wdrożenie tej metodologii udowodnione już w tysiącach przykładów na świecie pozwala na radykalną poprawę we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstw (redukcja zapasów, polepszenie jakości, skrócenie cyklów produkcyjnych, wzrost sprzedaży itd.) Jednocześnie w przedsiębiorstwie powstaje nowa kultura pracy, gdzie wszyscy pracownicy czynnie wspierają działania usprawniające. Filozofia LM znalazła wielu admiratorów w USA i jest tam stosowana z powodzeniem już od kilku lat.
Wyróżniającym elementem LM jest opracowana metodyka eliminacji strat (jap. Muda, ang. Waste) którymi są każde działania czy czynności nie zwiększające ogólnie pojętej wartości wyrobów i to traktuje się jako główne źródło redukcji kosztów. Te źródła marnotrawstwa (7 Muda) to:
- ludzką działalność, która absorbuje zasoby, lecz nie tworzy wartości
- błędy/braki wymagające naprawy czy korekty
- produkcję wyrobów bez zamówienia klienta (wzrost zapasów)
- niepotrzebne czynności/kroki w procesach
- przemieszczanie się ludzi/materiałów z miejsca na miejsce bez potrzeby
- bezczynne oczekiwanie ludzi/maszyn na opóźnione dostawy
- wyroby i usługi, które nie spełniają oczekiwań klientów
Pięć podstawowych zasad to:
- Employee Empowerment – decentralizacja procesów decyzyjnych / delegowanie uprawnień / szkolenia / motywacja do działań eliminujących nieproduktywne działania / zespoły ciągłej poprawy.
- Standardized Work – standaryzacja i uproszczenie procesów oraz instrukcji technologicznych / standardowe warunki pracy (ergonomia, bezpieczeństwo, jakość) / efektywność działania / efekty finansowe.
- Just-In-Time – redukcja zapasów materiałowych - części i wyroby produkowane wyłącznie wtedy, gdy są one potrzebne / wyroby produkowane wyłącznie w niezbędnej ilości / zasada „pierwszy wchodzi – pierwszy wychodzi” / zasada „ciągnięcia/ssania” od stanowiska do stanowiska (Kanban).
- Quality at the Source – kontrola jakości na stanowisku pracy – odpowiedzialny wykonawca / „zrób to prawidłowo za pierwszym razem”.
- Continuous Improvement – ciągły proces poprawy wyżej wymienionych elementów przy pomocy powołanych do tego zespołów poprawy.
